Τρίτη 24 Απριλίου 2012

Facebook: εξάρτηση, καταναγκασμός ή παρορμητικότητα;

"Πρωί Σαββάτου. Ελεύθερος χρόνος για εμένα! Πριν ακόμα ρίξω λίγο νερό στο πρόσωπό μου, ανοίγω τον υπολογιστή. Η είσοδός μου στο facebook είναι θέμα λίγων λεπτών. Πόσα σχόλια θα έχουν προστεθεί αλήθεια στο χθεσινό μου ποστ; Πόσοι θα έχουν κάνει like τις δύο φωτογραφίες που ανέβασα πριν κοιμηθώ; Τι απάντησε η Frosso Ver στα σχόλιά μου;"

Μετά την είσοδο στο facebook οι σκέψεις αυτού του ατόμου ξεθωριάζουν. Νέα ερωτήματα το απασχολούν όσο είναι συνδεδεμένος:
"Ποιο είναι αυτό το site που πόσταρε ο Νίκος; Ποιο τραγούδι αφιέρωσε η Μαίρη στον Ηλία; Ποια είναι αυτή που μου έκανε friend request;"

Η παραμονή στο facebook δεν σηκώνει βιασύνες. Τα "γεγονότα" τρέχουν γρήγορα, οι ενημερώσεις δίνουν και παίρνουν. Πού και πού σκάει και κανένα μήνυμα ή ένα friend request. Πώς να αφήσεις εκκρεμότητες εδώ; Η δικτύωση δεν είναι απλή υπόθεση...

"Απόγευμα Σαββάτου. Δύο αναπάντητες κλήσεις στο κινητό μου. Θα απαντήσω και σε αυτό το σχόλιο και θα τηλεφωνήσω αργότερο στον Σίμο. Σε πέντε λεπτά βγαίνω από facebook."

To facebook ασκεί επάνω μας μια ύπουλη επιρροή. Θεωρούμε ότι έχουμε τον έλεγχο, αλλά εύκολα παρασυρόμαστε, χάνουμε την αίσθηση του χρόνου, αμελούμε άλλες υποχρεώσεις ή διασκεδάσεις και νιώθουμε ότι κάτι μας λείπει όταν είμαστε off line. Κάποιοι άλλοι χρήστες νιώθουν την ανάγκη να είναι απαραιτήτως καθημερινά στο facebook λειτουργώντας με τελετουργικό τρόπο, γιατί διαφορετικά πιστεύουν ότι κάτι κακό θα τους συμβεί. Η ενασχόληση με το facebook σε κάποιες περιπτώσεις καταλήγει να είναι μια παθολογική κατάσταση που άλλες φορές θυμίζει τη συμπτωματολογία των εξαρτήσεων ή των καταναγκασμών. Άλλες φορές μοιάζει με διαταραχές που εμπίπτουν στο φάσμα των διαταραχών ελέγχου των παρορμήσεων, όπως είναι η κλεπτομανία, η πυρομανία κλπ. Η εξάρτηση από το διαδίκτυο έχει απασχολήσει πλήθος ερευνητών παγκοσμίως. Η ενασχόληση με το facebook αποτελεί ένα τμήμα του.

Η σοβαρότητα κάθε συμπεριφοράς εξαρτάται από τη συχνότητα, την ένταση και τη δυσλειτουργικότητα στην καθημερινότητα. Ο άνθρωπος που περιγράφηκε παραπάνω αφιερώνει πολλές ώρες στο facebook, χωρίς να έχει τον έλεγχο, νιώθει δυσφορία όταν είναι off line και παραμελεί τη δικτύωση στην υπόλοιπη ζωή του, όπως να μιλήσει με ένα φίλο στο τηλέφωνο ή να πάει βόλτα με την παρέα του.

Πάντως όσοι χρησιμοποιούμε το facebook μπορεί να ταυτιζόμαστε μέχρι ενός σημείου με τον άνθρωπο αυτό. Και επειδή όλοι μας είμαστε εν δυνάμει ψυχικά ασθενείς, χρειάζεται να έχουμε επίγνωση των συμπεριφορών μας και να φροντίζουμε να προλαμβάνουμε μια κατάσταση..!

8 σχόλια:

mahler76 είπε...

και δυστυχώς με τα έξυπνα κινητά πλέον παίρνουν το facebook και μαζί τους. Πάω για καφέ με άτομα και κάθε 2 λεπτά τσεκάρουν τα στάτους απντέητ και κάθε βλακεία που κάνει οποιοσδήποτε στο facebook.

Σταυρούλα Σανίδα είπε...

@mahler76,
είναι και αυτή μία ακόμα παράμετρος του facebook. Το έχω πάντα στο τσεπάκι μου..! Και σε ακριβοπληρωμένο κινητό...

Mr. Hubert είπε...

Εδώ άνθρωποι προσβάλλονται όταν δεν τους έχεις φίλους, και κάποιοι μένουν έκπληκτοι και αναρωτιούνται αν έχεις επαφή με τον πολιτισμό όταν τους λες πως δεν έχεις facebook.
Μας χρησιμοποιεί όπως αυτό θέλει δυστυχώς

Σταυρούλα Σανίδα είπε...

@Mr. Hubert,
είναι μια πολύ έξυπνη επινόηση! Δεν είμαι στην κατηγορία όσων κινδυνολογούν. Αξίζει ωστόσο να είμαστε προσεκτικοί! Σχετικά με τις φιλίες στο fb το θέμα είναι κάπως κωμικοτραγικό: μπορεί πολλοί να "μιλάνε" ή να ανταλλάσσουν Like στο fb και όταν συναντηθούν από κοντά να μην πούνε ούτε ένα "Γεια"...

Unknown είπε...

Συμφωνώ με όλα, ειδικά ότι σε κάνει να χάνεις την αίσθηση του χρόνου, που είναι πολύ σημαντικό κυρίως όταν αμελείς σημαντικά πράγματα στη ζωή σου.

Όμως υπάρχουν και θετικά στο όλο θέμα. Για παράδειγμα, έχω κάνει φίλους στην πραγματική ζωή που παλιότερα απλώς ήταν γνωστοί μου και λέγαμε ένα γεια όταν συναντιόμασταν στο δρόμο. Με το fb γνωριστήκαμε καλύτερα, αρχίσαμε να επικοινωνούμε και να βγαίνουμε έξω περισσότερο. Θέλω να πω ότι αναπτύσσονται ανθρώπινες σχέσεις, το θέμα είναι πώς τις αξιοποιείς εσύ ο ίδιος.

Και μιλάω για φιλίες όχι για ερωτικές σχέσεις. Αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο θέμα, με το οποίο προσωπικά διαφωνώ και δεν έχει να κάνει με το fb αλλά με το internet γενικότερα. Όμως αυτό είναι θέμα για άλλη ανάρτηση!

Καλή πρωτομαγιάτικη βδομάδα! :)

Σταυρούλα Σανίδα είπε...

@Koueen,
σε αυτή την ανάρτηση ήθελα να θίξω τη δυσλειτουργική πλευρά του facebook και τους κινδύνους που μπορεί να κρύβει. Αναμφισβήτητα υπάρχουν και πλευρές λειτουργικές ή βοηθητικές!
Ευχαριστώ για το σχόλιο!

iLiAs είπε...

θελει μέτρο, οπως και το blogging..
η ζωη μας ειναι εκει έξω..και φίλους μονο ανθρώπους που γνωρίζουμε..
προσοχή στο Διαδίκτυο.

καλο μήνα απο αύριο :)

Σταυρούλα Σανίδα είπε...

@iLiAs,
Ευχαριστώ για το σχόλιο!

Καλό μήνα!