Η θεραπευτική σχέση

Η θεραπευτική σχέση έχει απασχολήσει ψυχοθεραπευτές και ερευνητές σε όλες τις ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Δυστυχώς η γνωσιακή συμπεριφορική ψυχοθεραπεία έχει γίνει αντικείμενο αρνητικών σχολίων, διότι θεωρείται μια προσέγγιση που εστιάζεται μόνο στις τεχνικές. Με αυτή την ανάρτηση θέλω να αντικρούσω αυτό το λανθασμένο ισχυρισμό, εφόσον και στη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία η θεραπευτική σχέση είναι μια διαδικασία που προηγείται των τεχνικών. Μέσα από αφηγήσεις των θεραπευόμενών μου συχνά ακούω ιστορίες που με θλίβουν. Η δυσάρεστη εμπειρία ενός ατόμου στο γραφείο ενός κακού θεραπευτή γίνεται αφορμή καχυποψίας προς όλο τον κλάδο των ψυχολόγων. 

Συχνά και εμείς οι ίδιοι οι θεραπευτές ακούγοντας αυτές τις ιστορίες δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το τι πραγματικά συνέβη στη συνεδρία. Μάλιστα ερμηνεύουμε τέτοιες καταστάσεις με διαφορετικό τρόπο. Ίσως μας διευκολύνει να μιλήσουμε για αντίσταση από τη μεριά του θεραπευόμενου ή έλλειψη ετοιμότητάς του για θεραπεία ή να αποδώσουμε τη συμπεριφορά του στην ψυχοπαθολογία του. Αξίζει πρωτίστως να αναλογιστούμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης. Πόσο έτοιμοι είμαστε να αναλάβουμε ένα περιστατικό που δεν μας ταιριάζει καθόλου; Πώς διερευνούμε δικά μας παθολογικά στοιχεία; Πόσο συχνά ζητάμε βοήθεια για προσωπική μας ψυχοθεραπεία ή για εποπτεία από έναν κατάλληλο επόπτη; 

Στη θεραπευτική σχέση δύο άνθρωποι δημιουργούν ένα πεδίο συνεργασίας. Ένας άνθρωπος ζητά βοήθεια και ο άλλος προσπαθεί να την παράσχει με τον πιο αποτελεσματικό και ανθρώπινο τρόπο. Η αρθρογραφία και οι μελέτες μας ανοίγουν τα μάτια ως προς τον τομέα της γνώσης και των τεχνικών. Στην κλινική πράξη οφείλουμε να ανοίξουμε την καρδιά μας στον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας και να φροντίσουμε πάνω από όλα τη θεραπευτική σχέση. Αυτή η διαδικασία "διδάσκεται" πέρα από το στενό ορίζοντα των ερευνητικών πρωτοκόλλων. Και μέσα από μια τέτοια συνεχή αλληλεπίδραση κατανόησης, ζεστασιάς, γνησιότητας και αποδοχής του άλλου δημιουργούμε σημεία σύγκλισης.